Docenten, onderzoekers, professionals in het werkveld… wie is er eigenlijk niet bezig met het begrip veerkracht? Reden voor Femke Kaulingfreks (lector Jeugd &
Samenleving), Guido Walraven (lector Dynamiek van de Stad) en twee collega’s van de VU (Institute for Societal Resilience) voor een verkennend onderzoek. Donderdag 13 december nodigden ze werkveld en collega’s uit om te vertellen wat het nut van het concept veerkracht kan zijn voor professionals en onderzoekers. “Misschien komt er wel uit dat veerkracht helemaal geen nut heeft”, grapt Walraven vooraf.
Dat veel onderzoekers het begrip veerkracht in hun onderzoeksprojecten zien terugkomen, blijkt uit de vele voorbeelden die worden gegeven. Als het gaat om veiligheidbeleving (“Aanslagen, economische crises, vluchtelingen, de wereld verandert fundamenteel en daar gaan we veerkrachtig, of fear-krachtig, mee om”), veranderingen binnen de gemeenschap (“Vroeger was alles beter geldt allang niet meer”), het onderwijs (“In een superdiverse omgeving vol kansenongelijkheid is niet iedereen ‘gewoon’ een student, dan moet je als docent de verbinding zoeken”) of over radicalisering (“Radicale jongeren moet je niet te emotioneel benaderen”), op veel vlakken komt het begrip veerkracht om de hoek.
We zijn bij het symposium ‘De waarde van veerkracht’ van @stadslectoraat (@Inholland) flink aan het onderzoeken wat en hoe we #veerkracht als concept kunnen gebruiken. Het gaat o.a. over kwetsbaarheid, versterken van vermogen, goed luisteren (zonder waardeoordeel) en leefwereld
— Platform Stad en Wijk (@stadenwijk) 13 december 2018
Veerkracht, weerbaarheid of resiliance
Maar wat is het precies, veerkracht? Dat is een andere discussie die op meerdere momenten met de zaal wordt gevoerd. Het gaat over iets positiefs maar komt vaak voort uit een negatieve gebeurtenis. Pas dan blijkt je veerkracht. Beter is het wellicht om over resiliance te praten, de Engelse term. “Daarin zit zowel weerbaarheid als veerkracht”, aldus Stijn Sieckelinck, onderzoeker van de VU. Richard de Brabander, docent Social Work bij Inholland, vraagt zich sowieso af waarom we het begrip gebruiken. “Veerkracht suggereert neutraliteit maar het verhult ook veel.” Willem Trommel, hoogleraar aan de VU en schrijver van een boek over maatschappelijke veerkracht: “Je kunt de term misschien ook loslaten. Waar het vooral om gaat is het vormen van ‘crafting communities’ die maatschappelijke kwesties aanpakken.”
Volgens Mascha Enthoven, lector Pedagogische Opdracht, zit veerkracht vooral in de tussenruimte van het systeem. “Vertraag, kijk anders en neem een stapje terug. Dan creëer je een tussenruimte. Laat dan je verbeeldingskracht werken: hoe zou het anders kunnen?” Een mooie food for thougth om mee te nemen naar het vervolg op dit symposium, dat voor de zomer van 2019 wordt georganiseerd.
Bron: Inholland