Erik Jansen is lector Sociale Duurzame Praktijken. Voorheen werkte hij als associate lector Capabilities in Zorg en Welzijn. “Het succes van verduurzaming valt of staat met de verandering van onze dagelijkse sociale praktijken.”
“Als we geen aandacht hebben voor de sociale kant van duurzaamheid en de energietransitie, dan gaat het niet lukken”, zegt Erik. “Hierbij zijn voor mensen de waaromvragen belangrijk zoals: waarom moeten we van het aardgas af? Waarom moet ik mijn huis aanpassen? Waarom moet ik minder vliegen? Nu gaat het vooral over vragen over financiën: wie gaat het betalen? Hoe zetten we de techniek in? De sociale component mist, en het technologisch denken is dominant.”
Wat betekent bijvoorbeeld de energietransitie voor hoe wij denken? Welke vragen leven er als het gaat over verandering? “Zolang we het normaal vinden vaak het vliegtuig te nemen, lang te douchen en de verwarming flink omhoog te zetten in plaats van een trui aan te trekken, redden we het niet. Dát moeten we eerst aanpakken. Het is mijn doel om zo veel mogelijk mensen dit brede perspectief mee te geven”, vertelt Erik. “Maar tegelijkertijd moeten we ons realiseren dat we niet alle last bij onszelf als individuen neer moeten leggen. Wij zitten immers gevangen in dagelijkse routines en praktijken die duurzaam gedrag ontmoedigen of zelfs onmogelijk maken.”
“Duurzame transformatie is mogelijk als we onze sociale wereld als geheel proberen te veranderen. Daarvoor is nodig dat we samen inhoudelijk het gesprek voeren, daarin ook iedereen betrekken en samen voelen dat het aan ons allemaal is om stappen te zetten. En dat we bedrijven, overheden en instanties in de samenleving aanspreken om deze stappen naar meer duurzaamheid mogelijk te maken. Nu voeren we dat gesprek te weinig, vergeten we de stem van hele groepen in de samenleving en leggen we de verantwoordelijkheid voor verandering bij de ander. We hebben als mensheid met zijn allen de klimaatkwestie veroorzaakt en we moeten deze als mensheid gezamenlijk zien op te lossen. Dat vergt misschien nieuwe technologie, maar zeker ook een culturele en economische omslag en gedragsverandering. Met onderzoek, facilitering of inzichten bijdragen aan dat proces, is het doel van ons lectoraatsprogramma.”
Expertises
- Sociale aspecten van duurzaamheid
- Capability benadering
- Sociale transitie en sociale innovatie
E-mail: erik.jansen@han.nl
Platform Stad en Wijk 